Ordenagailuen sistema neuronala

Harrigarria da, nola eltxo baten burmuina erabiltzen den norbait tontoa dela adierazteko. (Eltxo bat baino burmuin gutxiago daukazu!). Ordea, oraindik ez gara izan gai eltxo batek duen burmuina duen makina bat egiteko. Eltxoaren burmuina eltxoa mugitzea, gauzak aurkitzea, bere kabuz elikatzea, hegan egitea eta hainbat gauza gehiago egiten laguntzen dio. Teknikoki eltxo bat kanpotik heltzen den informazio nahasi eta zehaztugabea prozesatzeko gai da denbora errealean, eta hori da duela urte batzuk hainbat zientzialarik jarraitzen ari diren proposamena. Ordenagailuak eltxo baten burmuin antzerako bat izatea, baina ordenagailuak akats larriak dauzkate eguneroko bizitzan eltxoak eta edozein gizaki egiten dituzten lanetan. Viktor Hugoren esaldia oso ondo moldatzen da sare neuronalen historia laburrera: “Ez dago ezer boteretsuagoa ideia on bat momentu on batean baino.”

1950. eta 1960. urteen artean makina horiek egitea proposatu ziren hainbat zientzialari, baina egin zituzten froga guztiak ez zuten ezertarako balio, oraindik ez dakigu zer gertatu zen, dakigun bakarra, hori egiteko denbora ez zela da. Baina azken 20 urteotan zientziak aurrerapen izugarria jasan ditu aspektu honetatik. Gaur egun zientzia hau, zientziarik interesgarrienetarikoa bihurtuz.

Sare neuronal artifizialak informazioa prozesatzeko sistemak dira, giza sistema neuronalaren antzera. Ordenagailuen sistema neuronal artifizialaren unitate sinpleenei ere neurona deritze eta haien konexioen pisuari, pisu sinaptikoa deritzo.

Baina ordenagailuen sare neuronalen dimentsioak askoz txikiagoak dira. Oso tamaina handiko sare neuronal artifizial batek gehienez ehuneko neurona batzuk dauzka eta milaka pisu sinaptiko baino ez.

Giza sistema neuronala eta sare neuronal artifizialak

Gai honi buruz lan bat egitea erabaki nuen, robotetaz eta ordenagailuen funtzionamenduaz nire ideiak handitu nahi nituelako eta hori dena aztertu ahal izateko lehenik gai honetaz eta hainbeste gehiagoz irakurri behar nuelako, eta andereñoak, nerbio sistemarekin erlazionatutako lan bat egin behar genuenean esan zuenean niri gai honi buruz hitz egitea bururatu zitzaidan.
Robot bat eraikitzeko beraren barruan doazen partikulak ezagutu behar dira eta haien funtzionamendua, atalak eta egitura baita ere. Giza nerbio sistema aztertzeko ideia ez zitzaidan asko gustatzen baina ordenagailuen “nerbio sistema” azaltzeko eta ulertzeko lehen giza sistema neuronala ikusi eta irakurri behar nuen.
Biologiako lan bat egin behar nuenean esan zidatenean hainbat gaitaz egitea pentsatu nuen baina, azkenean duela urte batzuk nire burutik zebilen gai bati buruz egitea erabaki nuen, nola ordenagailuak pentsatzera heldu daiteke.
Lan hau burutu ahal izateko biologia baino askoz gauza eta kontzeptu gehiago ikasi behar izan ditut, adibidez azkeneko atalean agertzen diren funtzioak ulertzeko hainbat azalpen jasan ditut dena ulertzera heldu arte eta hori biologia baino, informatikako kontzeptuak dira.
Lan hau honelako egitura du:
• Santiago Ramón y Cajalen bizitzaren eta deskubrimenduen azalpenak aurki ditzakezu. Ramón y Cajal Espainiako zientzialari famatuenetarikoa izan da eta urte honetan Nobel saria eman ziotenetik 100 urte egiten ditu. Hemen esaten ditugun gauza gehienak berak aztertu zituen lehenengo aldiz.
• Giza sistema neuronalaren atalak eta funtzionamendua azalduko dira eta atal batean barneratuko gara, neuronetan.
• Sare neuronal artifizialak ulertzeko sarrera txiki bat egiten da, bakarrik basikoa dena ulertzeko, hemen dagoen informazio gehiena grafiko eta funtzioekin adierazita dago. Teknika hauek menperatzeko matematikako kontzeptu ugari behar dira, gure adinerako oso zailak direnak.

Esto es una prueba

Aintzane